Համբարձում, քրիստոնեական տոն։ Նշվում է Զատիկից ուղիղ քառասուն օր հետո, հինգշաբթի։
Թե՛ տոնի անունը, թե՛ նշելու օրը եկեղեցական օրացույցով բացատրվում է Ավետարանի այն պատմությամբ, ըստ որի Հարություն առնելուց
հետո Քրիստոսը քառասուն օր շրջում է երկրի վրա և ապա համբառնում։Տոնը երևույթների այն դասական շղթայում է, երբ քրիստոնեությունը ժողովրդական տոները կատարման ժամանակով հարմարեցնում
էր քրիստոնեական պաշտոնական գաղափարախոսությամբ պայմանավորված արարողություններին,
նախաքրիստոնեական Հայաստանի ժողովրդական կենցաղում կարևոր դեր խաղացող գարնանային վերջին
տոնը:
Ինչպես են նշում Համբարձումը Հայաստանում
Համբարձման առթիվ հավաքում են 7 գույնի ծաղիկ, կժի մեջ
լցնում 7 աղբյուրի ջուր, իրենց նշանները գցում ջրի մեջ և Համբարձման գիշերը «աստղունք»
դնում, այսինքն՝ դրանք հանձնում աստղերի խորհրդին, որից հետո, ըստ այդ նշանների՝ կատարում
գուշակություններ։ Համբարձոման կիրակի օրը տոնականորեն զարդարված երիտասարդներն ու
աղջիկները կազմակերպում են տոնախմբություններ՝ Համբարձմանը նվիրված երգերի, պարերի,
խաղերի ու մրցույթների զուգակցությամբ։
Վիճակ
Տոնական հանդիսությունների բովանդակային ու կատարողական
կողմերը, սակայն, մնացին հավատարիմ իրենց նախնական ձևերին Համբարձման, կամ, ժողովրդական
լեզվով Վիճակի տոնահանդեսը խորհրդանշում է հասարակության և բնության կապը բնության
բեղունության շրջանում, երբ մարդիկ ջանում էին իրենց հասկանալի միջոցներով նպաստել
հողի մեջ գցված հատիկի աճին։Համբարձման չորեքշաբթի լույս հինգշաբթի գիշերը համարվում էր այդ զորության խտացված
արտահայտության պահը՛ դա գուշակությունների, հրաշքների ու կախարդանքի գիշերն էր, մեկը
մյուսից խորհրդավոր, դրական ու բացասական։ Հավատում էին, որ տարին մի անգամ, Համբարձման
գիշերը, աստղերը երկնակամարի տարբեր կողմերից գալիս միանում,
ջերմ համբույրով գրկախառնվում էին և դարձյալ վերադառնում իրենց տեղերը։ Այդ գիշեր բազմաթիվ կանայք դուրս
էին գալիս դաշտերը բուժիչ խոտեր հավաքելու։
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire